فلورايد اثرات ضدپوسيدگي خود را به 3 شكل مختلف اعمال ميكند:
الف) باعث استحكام ساختمان دندان ميشود.
ب) ضايعات پوسيدگي اوليه بدون تشكيل حفره را دوباره معدني و محكم ميكند.
ج) فعاليت ضد ميكروبي دارد.
يكي ديگر از فوايد فلورايد اثر آن بر روي ريشه دندان بزرگسالان است. بسياري از مردم در سنين بالا دچار تحليل لثه ميشوند و سطح ريشه دندان آنها در دهان نمايان شده و در معرض خطر پوسيدگي قرار ميگيرند.
مطالعات نشان داده است مصرف موضعي فلورايد سطح عريان ريشه را در مقابل پوسيدگي محافظت مينمايد.
فلورايد به طرق مختلف ميتواند در اختيار دندان قرار گيرد:
1- آب آشاميدني
2- مصرف مواد غذايي مانند چاي و غذاهاي دريايي
3ـ قرصها و شربتهاي حاوي فلورايد
4ـ دهان شويه، خمير، ژل (استفاده در خانه بصورت روزانه)
5 ـ ژلهاي موضعي كه توسط دندان پزشك بر روي دندانها گذاشته ميشود.
6 ـ دهان شويههايي كه در مدرسه به صورت هفتگي توصيه ميشود.
استفاده از خميردندانهاي فلورايد دار براي كودكان بالاي 2 سال به ميزان كم ( به اندازه نخود) توصيه ميشود و كاربرد دهان شويههاي حاوي فلورايد فقط در كودكان بالاي 6 سال پيشنهاد ميگردد.
مطالعات بسياري نشان ميدهد كه استفاده هفتگي و منظم از محلول دهان شويه سديم فلورايد 2درصد كه در مدارس ابتدايي كشور توزيع ميگردد باعث كاهش شيوع پوسيدگي دندان در حد 30 تا 40درصد ميشود.
لازماست بطريهاي دهان شويه در طي سال تحصيلي در مدرسه نگهداري شوند و محل نگهداري بطريها بايد جايي محفوظ و دور از نور مستقيم خورشيد باشد. ضمناً لازم است براي هر بطري نام دانشآموز ثبت گردد و كليه بطريهاي هر كلاس بصورت مجزا از كلاسهاي ديگر نگهداري شود.
برنامه بايد به نحوي تنظيم شود كه دانشآموزان هر كلاس هر هفته در ساعت و روز خاصي بعد از مسواك زدن از دهانشويه استفاده كنند. بهترين زمان استفاده از دهان شويه قبل از شروع اولين ساعت درس است. توجه نماييد كه كودكان خردسال از بلعيدن خميردندان و دهانشويههاي حاوي فلورايد جداً پرهيز كنند زيرا ميتوانند باعث عوارضي نظير لكهدار شدن سطح دندانها، مشكلات استخواني و مسموميتهاي حاد گردد.
بنابراين هنگام مصرف دهان شويههاي حاوي فلورايد نظارت والدين و يا مربيان بهداشت مدارس و يا معلمين ضرورياست. اگر فلورايد آب آشاميدني در منطقهاي زيادتر از معمول باشد( بيشتر از 2ppm يعني دو قسمت در يك ميليون قسمت) براي جلوگيري از تغيير رنگ دندانها (فلوئوروزيس) تا حد مقدور مخزن و منشاء آب آشاميدني منطقه را عوض ميكنند و يا آبهايي را كه فلورايد كمتري دارند با آن مخلوط مينمايند.
لذا استفاده از خميردندانهاي حاوي فلورايد و دهان شويههاي فلورايد در آن مناطق توصيه نميشود.
مجموعه دهان و دندان به عنوان دروازه ورود غذا و آغازگر روند هضم و جذب غذا نقش مهمي در آمادهسازي نيازمنديهاي غذائي انسان بعهده دارد. رشد و تكامل عملكرد مطلوب روزانه و ايجاد حس لذت و نشاط در جسم و جان انسان بدون عملكرد اين بخش از بدن و همكاري و مشاركت آن امكانپذير نيست. مطالعات و شواهد نشان ميدهد كه بسياري از مردم از داشتن اطلاعات كافي براي تامين و ارتقاء سلامتي اين عضو مهم و همچنين پرهيز از عوارض آسيب زننده به آن بيبهره هستند.